Trump’ın yeni vergileri piyasaları köşeye sıkıştırdı
Çarşamba günü ABD Başkanı Donald Trump 185 ülkeyi kapsayan yeni gümrük vergilerini duyurdu. Her ithalata yüzde 10’luk taban vergi getirileceğini açıklarken, Çin’e yüzde 34, Avrupa Birliği’ne ise yüzde 20 oranında ek vergiler uygulanacağını söyledi. Bu açıklamalar global piyasalarda sert satışlara yol açtı.
S&P 500’ün piyasa bedelinden yalnızca 15 dakikada 2 trilyon dolar eridi. Nasdaq 100 vadeli süreçleri 900 puan dalgalandı. Dow Jones yüzde 1,8, S&P 500 yüzde 2,7, Nasdaq 100 ise yüzde 3,3 geriledi. Asya borsalarında da benzeri düşüşler gözlemlendi. Japon Nikkei yüzde 2,9, Güney Kore Kospi yüzde 1,7, Avustralya ASX 200 yüzde 1,2 düştü. Nike, GM ve Nvidia üzere büyük şirketlerin paylarında sert paha kayıpları yaşandı.
Kripto paralar da düşüşe eşlik etti. Bitcoin (BTC) yüzde 2,3 düşerek 83.000 dolara, Ethereum yüzde 4,5 kayıpla 1.817 dolara geriledi.
ABD iş dünyası ise Trump’ın kararına sert reaksiyon gösterdi. Çin’den gelen eserlere uygulanacak yüzde 34’lük vergi bilhassa eleştirildi. Ulusal Restoranlar Birliği bu kararın işletmeleri güç durumda bırakacağını belirtirken, Ulusal İmalatçılar Derneği yüksek maliyetlerin rekabet gücünü düşüreceğini vurguladı. Yale Üniversitesi’ne nazaran, yüzde 20 genel vergi ABD vatandaşlarına yılda 3.400 dolara mal olabilir. Tüketici Teknolojisi Derneği ise bu vergileri “büyük birer vergi artışı” olarak tanımladı ve resesyon uyarısı yaptı.
Öte yandan altının ons fiyatı rekor kırarak 3,167 dolara yükselirken, yatırımcılar riskten kaçınarak inançlı limanlara yöneldi.
Vadeli süreçler cephesinde neler oldu?
Trump’ın açıklamaları sonrası vadeli piyasalar da ağır baskı altındaydı. ABD pay senedi vadeli süreçleri, Asya seansında yüzde 2’nin üzerinde paha kaybetti. Bu, yatırımcıların hafta boyunca riskten kaçış eğiliminde olacağını gösteriyor. S&P 500 vadeli kontratları yüzde 2,3, Nasdaq 100 ise yüzde 2,7 oranında geriledi. Bu durum, yatırımcıların büyüme görünümünü tekrar değerlendirmeye başladığını gösteriyor.
Kripto tarafında da misal bir fiyatlama görülüyor. Bitcoin vadeli kontratları hem hacim hem de açık konum bakımından zayıflama sinyalleri veriyor. Opsiyonlarda ise haziran vadeli düşüş istikametli durumlar dikkat çekerken, volatilite beklentisinin arttığı göze çarpıyor. Piyasa kısa vadede daha fazla satış baskısına hazırlıklı üzere görünüyor.
Kripto piyasasında sert dalgalanma
Trump’ın “Liberation Day” kapsamında açıkladığı karşılıklı gümrük vergileri sadece klâsik piyasaları değil, kripto varlıkları da direkt etkiledi. Son 24 saatte kripto piyasasından 64 milyar dolarlık bir çıkış yaşanırken, toplam piyasa bedeli 2,67 trilyon dolara geriledi. Bitcoin gün içinde 89.000 doları zorlamasına karşın bu seviyeyi aşamayarak 82.503 dolar dayanağının çabucak üzerinde tutunmaya çalıştı.
Öte yandan, Trump’ın piyasaya sürdüğü memecoin OFFICIAL TRUMP (TRUMP) günün en berbat performans gösteren kripto varlığı oldu ve yüzde 10,18’lik bir kıymet kaybı yaşadı. TRUMP’ın fiyatı son üç ayın en düşük düzeyine gerileyerek 8,97 doları gördü.
