Seyahat kuralı (Travel rule) nedir?

Travel rule ismiyle da bilinen seyahat kuralı, kripto varlık transferlerine daha fazla şeffaflık getirmek ve kara para aklamayı önlemek için tasarlanmış bir düzenlemedir. Kripto para borsaları, bankalar, tezgah üstü piyasalar(OTC), barındırılan cüzdanlar, kripto saklama tahlilleri ve öteki finansal ve DeFi kuruluşları dahil olmak üzere sanal varlık hizmet sağlayıcıları (KVHS’ler) için kripto seyahat kuralı ihtiyaçları, belli yargı alanının belirlenen eşiğinin üzerindeki kripto süreçlerinin kökenlerini ve amaçlarını açıkça tanımlamalarıdır.
Kripto seyahat kuralından kimler etkilenir?
Seyahat Kuralı, sanal varlık hizmet sağlayıcıları, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve kripto borsaları dahil olmak üzere kripto para süreçlerini gerçekleştiren tüm işletmeler için geçerlidir.
Son beş yılda farklı ülkeler kripto için Seyahat Kuralını farklı vakitlerde uyguladı. Singapur ve Birleşik Krallık üzere ülkelerde halihazırda yürürlükte. 2024’ün sonuna kadar Avrupa Birliği genelinde büsbütün yürürlüğe girecek.
Türkiye seyahat kuralı uygulamaları
25/12/2024 tarihli ve 32763 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 9305 sayılı düzenlemede, Türkiye’deki lisanslı kripto para borsalarının kripto varlık transferlerini 25/02/2025 prestijiyle kayda almaları gerektiği duyuruldu.
Paribu borsası tarafından yapılan açıklamaya nazaran kripto varlık süreçleri sırasında alıcı yahut gönderici tarafıyla ilgili ek bilgilerin beyanına muhtaçlık duyulacağını belirtti. Bu düzenleme platform üzerinde yapılan süreçleri etkilemeyecek. Paribu‘nun yayımladığı açıklamaya ve Resmi Gazete’de yer alan yönetmeliğe buradan ulaşabilirsiniz.
Seyahat kuralı hangi bilgileri gerektiriyor?
Mali Aksiyon Misyon Gücü (FATF) Seyahat Kuralı uyarınca, süreç yapmadan evvel aşağıdaki bilgilerin başlatıcı KVHS tarafından doğrulanması gerekmektedir:
- Oluşturanın ismi,
- Menşei hesap numarası,
- Menşei sahibinin fizikî adresi VEYA
- Gönderenin TC kimlik numarası yahut müşteri kimliği yahut doğum tarihi ve yeri.
İşlem yapılmadan evvel aşağıdaki bilgilerin yararlanıcı KHVS tarafından doğrulanması gerekmektedir:
- Yararlanıcının ismi,
- Yararlanıcının hesap numarası.
Mali Aksiyon Misyon Gücü (FATF) nedir?
1989’da G7 ve Paris’te kurulan FATF’nin birinci görevi kara para aklamayla çaba etmekti. Bu vazife birkaç yıl sonra terörizmin finansmanını da kapsayacak biçimde genişletildi. Kurum, bu faaliyetleri ve yol açtıkları ziyanı önlemek için memleketler arası standartlar belirliyor ve bu standartlara ulaşmak için yasal ve düzenleyici ıslahatlar yapmak için çalışıyor.
Şu anda 39 üyesi bulunmaktadır ve toplam 200 ülke, bu ziyanlı meselelere global bir cevap olarak standartlarını uygulamaya koymayı taahhüt etmektedir.